Kemal Yamankaradeniz
Globalleşen dünya pazarlarında rekabet edebilmek için mutlaka maliyetlerin ve buna bağlı olarak fiyatın kontrol altında tutulması gerekmektedir. Ancak Ar – Ge harcamalarını ve yeni desen, model çalışmalarını maliyetleri düşürme maksadı ile azaltmamalı, aksine yeniliklere yönelik çalışmaları hızlandırmalıdır.
Kriz ekseninden uzaklaşan ekonominin genişlemesiyle kazançlı çıkan taraf Ar – Ge, yeni desen ve model üretenler olacaktır. Aslında bu zor dönemi, moda ve model üretenlerin rakiplerine göre yakalayacakları avantajlar ile atlatabileceğimize inanıyorum. Günü kurtarma amacı ile taklit desen ve modelle üretim yapanların çıkmaz bir sokakta olduklarını zaman gösterecektir. Değişen müşteri isteklerine göre hareket eden dünyada ün yapmış firmaların sürekli büyümelerinin nedeninin yaptıkları yenilik çalışmaları olduğunu bu gün elde ettikleri başarı göstermektedir. Ayakkabı, mobilya, takı, mücevherat tasarımlarında İtalyan modasının takip edilmesi bu konuda yaptıkları çalışmaların müşterilerce tercih edilmesinden başka bir şey değildir. Bu açıdan baktığımızda bizim ülkemizdeki özellikle tekstil başta olmak üzere son yıllarda oluşturulan yeni desenler artık yabancı tüketicilerin de beğenisini kazanmıştır. Yabancı modellerin taklidini bırakıp farklı modeller ve tasarımlar üretmeyi kendimize hedef seçersek bunu başaracağımıza inanıyorum.
Tabi bu yenilikleri yaptıktan sonra tescil edilmesi de madalyonun diğer bir yüzünü oluşturmaktadır. Emek, zaman ve para harcayarak elde ettiklerinizi başkalarının kolayca kullanmaması için elde edilen yeni desen, model ve tasarımların mutlaka Endüstriyel Tasarım müracaatlarının yapılarak sicile kaydı gereklidir. Tasarımlarını tescil ettirenlerin bu haklarını kendilerinden izinsiz kullananları tespit ettiklerinde mahkemelerden;
1-Taklit ürünlerin üretilmesinin durdurulmasını
2-Taklit ürünlere el konulmasını
3-El konulan taklit ürünlerin kendisine verilmesini
4-Taklit ürün üretilen makinelere el konulmasını
5-Dava masraflarının taklitçiden alınmasını talep etme hakları vardır.
Özellikle Fikri Haklar Mahkemeleri’nin bulunduğu illerde daha etkin takiplerin yapıldığı ve taklitlerle mücadele edildiği görülmektedir. Bu haklar firmaların gelecekte en çok yararlanacakları enstrümanlar olacaktır.Tasarıma yatırım yapan aynı zamanda fabrikasına tevsi yatırımı yaptığını düşünmelidir. Bunun aksine Ar – Ge maliyetinden tasarruf edeceğiz diye taklit ürünle zaman kaybetmeye ve mahkemelerde taklitçi durumuna düşmeye hiçbir sanayicimizin tahammülü olmamalıdır.Dünya pazarlarında haklı üstünlük yakalamış ev tekstili üreticilerinin, özellikle yurt dışı fuarlarda teşhir ettikleri yeni desen ve modellerini, ayrıca ihracat yaptıkları ülkelerde de koruma altına almaları o ülkeye ihracat potansiyelini attıracaktır.