Teknik tekstiller dünya çapında önem kazanmakta ve kullanım alanları giderek genişlemektedir.
Bu durum yalnızca bu gibi teknik malzemeleri dikmek için değil aynı zamanda bu tekstillerin kullanıldığı zorlu çevre şartlarında kopmayacak dikişler üretmek için profesyonel ipliklere ihtiyaç duyan dikiş ipliği üreticileri arasında bir rekabete yol açtı. Nomex®, Kevlar®, PTFE, naylon 6, naylon 6.6, sağlam polyesterler, cam ve karbon lif, paslanmaz çelik ve silika gibi materyaller farklı son ürünlerin ihtiyacını karşılamak üzere özel teknik dikiş iplerinin geliştirilmesinde kullanılmaktadır. Uygulama ve son ürünlerin yanı sıra teknik dikiş iplikleri üretimde de esnek, fonksiyonel, maliyeti düşük, sağlam ve çevreye duyarlı olmalıdır. Texprocess 2013 ve Techtextil 2013 de görülebileceği gibi, büyük uluslararası dikiş ipliği üreticileri bu fonksiyonelliğin bir kısmını ele alan teknik iplik türleri sunarken diğerleri daha az özelliğe sahip teknik ip ve malzeme üreticilerinden üretilmektedirler.
KORUYUCU İŞ ELBİSELERİ İÇİN İPLİKLER
Politetrafloroetilen (PTFE), tümüyle karbon ve flor içeren yüksek moleküler ağırlıklı bir bileşendir ve herhangi katı cisimde en düşük sürtünme katsayısına sahiptir. Bu bileşen aynı zamanda asitlerden, alkali çözeltilerden ve kimyasal temizlik malzemelerin etkilenmez ve kendine başına ya da yağ olarak pek çok teknik dikiş ipliğinin üretiminde yüksek sıcaklıklara dayanımı sayesinde oldukça kullanışlıdır.
Bu iplikler ışığa oldukça dayanıklı pigmentlerle bir araya geldiklerinde ipliğin renk hassaslığı oldukça yükselmekte ve ultraviyole dayanımı artmaktadır. Aramid liflerin farklı türleri, düşük alev alma özelliğiyle beraber ısı dayanımlı, erimez, kendiliğinden sönebilen dikiş iplikleri üretmek amacıyla bükümlü olarak ya da devamlı lif şeklinde kullanılabilir. Bu farklı şekiller ısı koruyuculu iş elbiselerinde, iş eldivenlerinde, hava araçlarının koltuklarında, hava yastıklarında, kurşungeçirmez yeleklerde ve isçi tulumlarında kullanılır. Özel polyester/karbon iplikler, mikro elektronik ve tıbbı ilaçlar gibi alanlarda kullanılan steril oda giysileri ve koruyucu giysilerde elektrik ve statik yüklerin dağıtılmasında ve iletiminde kullanılabilir. Paslanmaz çeliklipolimid devamlı liflerden üretilen iplikler geçirgen özelliğe sahipken polieterketon polimer iplikler kimyasal korunma giysileri için geliştirilmiştir.
PAKETLEME VE FİLTRELEME İÇİN KİMYASAL DAYANIM
Yüksek mukavemetli polipropilen, mükemmel derecede kimyasal dayanımı olan ve su emmeyen UV dengeli devamlı lifler olarak geliştirilen termoplastik polimerdir. Bu yüzden gübrelerin, kimyasalların, yiyecek malzemelerinin ve benzer ürünlerin paketlenmesinde dokuma çuvalların üretiminde kullanılması idealdir. Aynı zamanda, çürümeye, küflenmeye, kimyasal gazlara ve mikroorganizmalara karşı dayanıklı olması bu ürünü filtreleme ve FIBC (Esnek Ara Yığın Taşıyıcı) sanayilerinde kullanıma uygun kılar. Kevlar® ipliği naylondan üç kat daha sağlamdır ve ciddi bir bozulma olmaksızın 300°C ye kadar ısı dayanımlıdır. %100 akrilik nitrilden üretilen Homopolimer Akrilik iplikler sıradan akrilikler ve polyesterlere göre daha sağlamdır ve daha az çekme yapar. Asidik ve bazik çözeltilerde kimyasallara karşı üstün bir dayanım göstermekle birlikte nemli ve kuru havalarda da dayanım göstermektedir.
Bu özellikler ipliği, kuru havalar için filtre kumaşı, kağıt üreticileri için keçe ve kuru kanvaslar ve kimyasal, petrol arıtma ve madencilik dahil olmak üzere pek çok sanayide kullanılan ıslak filtre kumaşları gibi endüstriyel malzeme alanında değerli kılar. Yüksek mukavemetli devamlı lif polyester iplikler araç giydirme, emniyet kemerleri, sapanlar, kayışlar, can kurtarma yelekleri, filtreleme ve dış mekân ürünlerinin hızlı dikimi için kullanılırken anti-statik polyester iplikler başlangıçta esnek ara yığın taşıyıcı endüstrisinde kullanılmak üzere geliştirilse de statik elektriğin sorun olduğu ortamlarda giderek yaygınlaşmakta ve özel giysi uygulamalarında başarısını kanıtlamaktadır.
HAVA YASTIKLARI, EMNİYET KEMERLERİ
Yüksek mukavemetli devamlı lif polimid 6,6 oldukça sağlam ve dayanıklı dikişler oluşturma eğilimindedir. Spor ve günlük ayakkabılarda, deri ürünlerde, hava yastıklarında, emniyet kemerlerinde, giydirmelerde, şişme yataklarda, hafif valizlerde ve döşemelerde kullanımı önerilmektedir.
YÜKSEK ISI DAYANIMI
Yüksek ısıda alev geciktiricili çelik çekirdekli iplikler, dikiş makinelerinin iplik kılavuzlarını metallerin sürtünmesinden dolayı yivlenmekten koruyan polyester mantolama ile geliştirilirken makro moleküler yağlama ipliğin kolayca geçişini sağlar.
Çelik çekirdek 1000°C’ ye kadar yüksek sıcaklık ve ısıya dayanacak, dış etmenlere uzun süre maruz kaldıktan sonra sağlamlığını koruyacak ve küf, aşınma, alkali, klorür ve diğer pek çok gaz ve sıvıya karşı dayanıklı olacaktır. Uygulamalara, yüksek ısı dayanımının gerekli olduğu havacılık, endüstri, ticari ve denizcilik endüstrileri dâhildir. Sağlam, devamlı alümina borasilikat lif ve sunu ipeğinden yapılan dikiş iplikleri seramik ve diğer yüksek sıcaklığa sahip kumaşların dikilmesinde çözümler üretir. 555°C’ den 815°C’ ye kadar ısı dayanımı gerektiren dikişlerde birkaç firma cam elyaf önermektedir. Daha yüksek sıcaklıklarda ise bu paslanmaz çelik ile bükülebilir. Bunlar yağlama için PTFE ile kaplanabilir. Ayrıca, yine yüksek ısıda uygulamalar için, çelik çekirdek içeren Kevlar®/Çelik ve Twaron®/Çelik kullanılabilir. Belirli yüksek performans termal mühendislikleri, spor alanları ve filtreleme için %100 paslanmaz çelik dikiş iplikleri yalnızca yüksek performans özelliklerinin fazla karşılaştırmalı maliyet yüzünden gerekli olduğu yerlerde kullanıldığında uygun olabilir. Zylon® PBO elyafları ve lifleri yüksek çekme dirençleri (çelikten 10 kat fazla), mükemmel darbe enerjisi emilimi,(paramidlerin iki katı) ve olağanüstü termal kararlılıklarıyla bilinir ve özel ipliklere dâhil edilmiştir.
Karbon fiberler aynı zamanda özel nihai kullanımlarda da karşımıza çıkar. %70 alumina, %30 silicadan yapılan dikiş iplikleri 1880oC’ye kadar bir erime noktaları ile beraber 1300-1400oC’ye kadar kullanılabilirken yüksek saflıkta oldukça ince devamlı lif saf erimiş silis, bu güne kadar piyasa üretilen en sağlam ve ısıya ve kimyasallara dayanıklılığı en fazla olan ipliği üretmek için kullanılmaktadır. Bu ipliği kapsayan PTFE kaplama süreci, kullanım özelliklerini ve aşınma dayanımını güçlendirirken kirleticilerin oluşumuna karşı dayanıklılığı artırır ve pek çok asit ve alkaliklerin saldırısını önler. İplik tutuşmayacak ve 1093oC’ye kadar dayanım gösterecektir. Farklı dikiş ipliklerinin, daha konveksiyonel ihtiyaçlarla beraber özel teknik tekstil ürünlerinin üretimine nasıl yardımcı olduğu hakkına bilgi almak için 10-13 Haziran 2013’de yapılacak olan Texprocess ve 11-13 Haziran 2013 tarihinde yapılacak olan Techtextil’i ziyaret etmelisiniz. Uluslararası
iplik üreticileri yeniliklerini Texprocess’de 5 salonda Techtextil’de ise çoğunlukla 4.1. salonunda sergileyecekler.